Σχόλιο στη δημόσια διαβούλευση του ΥΠΕΝ για το αναθεωρημένο "Εθνικό" Σχέδιο για την Ενέργεια & το Κλίμα

Την Πέμπτη 22 Αυγούστου 2024 αναρτήθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Η διαβούλευση ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρα 11:00. Συμμετείχα στη διαβούλευση, καθώς το Σχέδιο είναι ψευδεπίγραφα "Εθνικό". Ακολουθεί η παρέμβαση:

Το ΕΣΕΚ απορρίπτεται στο σύνολό του, καθώς αφενός δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Ελλάδας, αλλά των ξένων, και αφετέρου έχει εσφαλμένες παραδοχές. Συγκεκριμένα:

1. Σύμφωνα με το Δελτίο Δημοσίου Χρέους Νο 114 (Ιούνιος 2024) του Οργανισμού Διαχείρισης δημόσιου Χρέους, στις 30/6/2024 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης ήταν 355,912 δισεκατομμύρια ευρώ. Από το ίδιο Δελτίο προκύπτει πως το Χρονοδιάγραμμα Λήξης Δημοσίου Χρέους χωρίς Έντοκα Γραμμάτια και Repos εκτείνεται μέχρι και το 2070.

Σύμφωνα τώρα με το ΕΣΕΚ, σελ. 55-56, η προσεγγιστική εκτίμηση του επενδυτικού κόστους για την υλοποίηση του ΕΣΕΚ (τιμές έτους 2024) ανέρχεται σε 95,0762 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2025-2030 και σε 332,076 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2031-2050. Συνεπώς η συνολική ανάγκη επενδύσεων για την περίοδο 2025-2050 ανέρχεται σε 427,1522 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που υπερβαίνει το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης κατά 71,2402 δισεκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα η δαπάνη αυτή πρέπει να καταβληθεί 20 ολόκληρα χρόνια πριν τη λήξη των διαφόρων μορφών χρέους της Γενικής Κυβέρνησης. Πρόκειται για ένα εξωφρενικά τεράστιο ποσό, το οποίο αφενός δεν υπάρχει και θα πρέπει να βρεθεί με νέο δανεισμό, αφετέρου, αν υπήρχε, θα έπρεπε να διατεθεί κατά προτεραιότητα για την αποπληρωμή του Δημοσίου Χρέους.

Με βάση τα πιο πάνω ο χαρακτηρισμός του ΕΣΕΚ ως «Εθνικό» είναι εντελώς ανακριβής, καθώς είναι σχέδιο διαιώνισης της εξάρτησης της χώρας από τους δανειστές της. Πολύ περισσότερο που πολύ μεγάλο μέρος της δαπάνης θα κατευθυνθεί σε εισαγωγές αγαθών, δηλαδή στήριξη των οικονομιών χωρών εκτός Ελλάδας.

2. Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, σελ. 56-57, το προκαταρκτικά εκτιμώμενο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας θα βαίνει συνεχώς μειούμενο στην περίοδο 2025-2050. Η εκτίμηση αυτή είναι εντελώς αβάσιμη, καθώς στηρίζεται σε εσφαλμένες υποθέσεις:

α) το σταθερό κόστος μονάδων ηλεκτροπαραγωγής δεν πρόκειται να μειωθεί, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, καθώς προστίθεται συνεχώς στο σύστημα νέα ισχύς και η συνολική ισχύς αυξάνεται. Η προσθήκη συστημάτων αποθήκευσης με συσσωρευτές θα επιτείνει το πρόβλημα, καθώς τα σχετικά συστήματα είναι ακριβά.

β) το μεταβλητό κόστος των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής κατά τον πίνακα ΕΣ-18 παρουσιάζει ραγδαία μείωση ήδη μέχρι το 2030. Αυτό μόνο ως ευχολόγιο μπορεί να εκληφθεί, δεδομένου ότι η εγχεόμενη ενέργεια των αιολικών είναι τόσο τυχαία, τόσο όταν αυξάνεται όσο και όταν μειώνεται, που προκαλεί πολύ σοβαρά προβλήματα ευστάθειας στο δίκτυο, διαταράσσοντας τη συχνότητα λειτουργίας των 50Hz. Ως εκ τούτου το κόστος μέτρων ευστάθειας του δικτύου δεν πρόκειται να μειωθεί, αλλά διαρκώς θα αυξάνεται, όσο αυξάνεται η διείσδυση αιολικών. Επιπλέον, ουδείς μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια την τιμή του φυσικού αερίου, το οποίο έχει αντικαταστήσει τον εγχώριο λιγνίτη ως καύσιμο βάσης. Τούτο αποδεικνύεται περίτρανα από την εντελώς αδικαιολόγητη έξαρση της τιμής του φυσικού αερίου τον Αύγουστο 2024, σε πλήρη αντίθεση με την πορεία πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

γ) τρίτο και απολύτως χειρότερο είναι η υπόθεση του πίνακα ΕΣ-18 για τη διαρκή μείωση του κόστους δικτύων μεταφοράς και διανομής ήδη στην περίοδο 2025-30 και συνεχώς μετά. Τόσο στον Οδικό Χάρτη για το 2050 όσο και στις προηγούμενες εκδόσεις του ΕΣΕΚ, το κόστος δικτύων μεταφοράς και διανομής αυξάνεται τουλάχιστον μέχρι το 2040. Είναι απορίας άξιο πώς οι συντάκτες του ΕΣΕΚ θεωρούν ότι θα μειώνεται το κόστος δικτύων, όταν έχουν εξαγγελθεί διαρκείς επεκτάσεις των δικτύων μεταφοράς (ολοκλήρωση διασύνδεσης Κρήτης και νήσων Αιγαίου, διασύνδεση με την Κύπρο, διασύνδεση με την Αίγυπτο, διασύνδεση με τη Γερμανία, αναβαθμίσεις δικτύων με τις χώρες των Βαλκανίων, απαραίτητες επεκτάσεις του δικτύου διανομής).

δ) στον ίδιο πίνακα ΕΣ-18 εντοπίζουμε τη διατύπωση «κόστος ρύπων», η οποία είναι τουλάχιστον αντιεπιστημονική και αποτελεί όνειδος για το ΥΠΕΝ: το CO2 δεν είναι ρύπος, είναι το αέριο που με τον κύκλο του στη φύση δίνει ζωή στον πλανήτη μας. Χωρίς το CO2 δεν θα υπήρχαν τα φυτά, η βάση της τροφικής αλυσίδας. Το CO2 μπορεί να χαρακτηρίζεται μόνο ως «αέριο του θερμοκηπίου» και ποτέ ως «ρύπος».

3. Το όλο κατασκεύασμα του ΕΣΕΚ δομείται πάνω στην απατηλή υπόθεση της προσαρμογής σε μια πολιτικά κατασκευασμένη «κλιματική κρίση», στην οποία αποδίδεται πλέον πολιτικά τόσο η ανικανότητα των εκάστοτε κυβερνώντων να διαχειριστούν τις συνέπειες των απολύτως αναμενομένων φυσικών φαινομένων όσο ακόμα και η εναλλαγή των εποχών. Η διατύπωση «κλιματική κρίση» δημιουργήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο το Δεκέμβριο 2019 και δεν έχει σχέση με επιστημονικά δεδομένα, αφού οι εκθέσεις του IPCC είναι επιστημονικά τουλάχιστον ευρέως αμφισβητούμενες και η θεωρία του για το χρόνο παραμονής του CO2 στην ατμόσφαιρα καταρρίφθηκε πλήρως σε πρόσφατη δημοσίευση του καθηγητή Ε.Μ.Π. κ. Δημ. Κουτσογιάννη στο περιοδικό Water, (βλ. Refined Reservoir Routing (RRR) and Its Application to Atmospheric Carbon Dioxide Balance, https://www.mdpi.com/2073-4441/16/17/2402). 

Σχόλιο στη δημόσια διαβούλευση σχεδίου νόμου του ΥΠΕΝ για διαχείριση αποβλήτων και ανάπτυξη έργων ενέργειας

Την Πέμπτη 29 Αυγούστου 2024 αναρτήθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων». Η διαβούλευση ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρα 17:00.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή μας είχε το άρθρο 30, με το οποίο στην παρ. 2 του άρθρου 156 του ν.4759/2020 προστίθενται οι λέξεις «τους σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών, καθώς και τα έργα παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα» και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής: «2. Για τα έργα Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., τους σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών, καθώς και τα έργα παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα που εγκαθίστανται εντός των Πυρήνων των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), η προθεσμία της υποπερ. αα) της περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4685/2020 (Α’ 92) αναστέλλεται μέχρι τη έναρξη ισχύος του προεδρικού διατάγματος για την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Ε.Π.Σ.) της Ζ.ΑΠ. Η αναστολή του προηγούμενου εδαφίου δεν κωλύει την υποβολή και έγκριση φακέλου Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) ή φακέλου για την υπαγωγή σε πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, για την έκδοση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή υπαγωγής σε πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, αντίστοιχα, από την αρμόδια αρχή του ν. 4014/2011 (Α’ 209).»

Συμμετείχα στη διαβούλευση για την υποστήριξη των εμπεριστατωμένων θέσεων που κατέθεσε για το άρθρο 30 ο Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Δυτικού Βερμίου και να καταγγείλω το τελευταίο κομμάτι της πιο πάνω παραγράφου, που ψηφίστηκε το Δεκέμβριο 2020, εν μέσω "πανδημίας" και εγκλεισμών. Ακολουθεί η παρέμβαση:

Το άρθρο 30 πρέπει να αποσυρθεί στο σύνολό του, εναλλακτικά να επαναδιατυπωθεί όπως το θέτει ο Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Δυτικού Βερμίου, της Ζ.ΑΠ. Κοζάνης. Αυτό που έγινε το Δεκέμβριο 2020, εν μέσω πανδημίας και εγκλεισμών, με το άρθρο 156 του ν. 4759/2020 να δίνει τη δυνατότητα για υποβολή και έγκριση φακέλου Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) ή φακέλου για την υπαγωγή σε πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις (ΠΠΔ), για την έκδοση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή υπαγωγής σε πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, αντίστοιχα, από την αρμόδια αρχή του ν. 4014/2011 (Α’ 209), χωρίς προηγουμένως να έχει εγκριθεί και να έχει γίνει έναρξη ισχύος του Προεδρικού Διατάγματος για την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Ε.Π.Σ.) της Ζ.ΑΠ. αποτελεί όνειδος για το Κράτος Δικαίου στη χώρα.

Σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατόν να συνταχθεί Φάκελος Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έργου ή Φάκελος ΠΠΔ χωρίς να είναι γνωστές οι συνθήκες και οι όροι, που ισχύουν σε μια περιοχή. Ο μόνος τρόπος για να συντάξει ο μελετητής "έγκυρη" Μ.Π.Ε. είναι να συνταχθεί Προεδρικό Διάταγμα σύμφωνο με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έργου ή τον Φάκελο ΠΠΔ. Δηλαδή η ενδιαφερόμενη εταιρεία να δώσει έτοιμο το Προεδρικό Διάταγμα στο Υπουργείο, το οποίο με τον τρόπο αυτό εξυπηρετεί εντελώς συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Αυτά δεν είναι επιτρεπτά σε ευνομούμενα κράτη, συμβαίνουν μόνο σε ό,τι αποκαλούμε failed state.

Τέλος, οι προθέσεις ενδιαφερόμενων επιχειρηματικών ομίλων να μετατρέψουν την περιοχή των πρώην λιγνιτωρυχείων σε χαβούζα καύσης απορριμμάτων τουλάχιστον της μισής Ελλάδας, με πρόσχημα την παροχή "φθηνής" ενέργειας για τις τηλεθερμάνσεις της περιοχής, είναι εντελώς απαράδεκτες και η σχετική διάταξη πρέπει να απαλειφθεί πλήρως τόσο από το άρθρο 30 του παρόντος νομοσχεδίου όσο και από το άρθρο 156 του ν.4759/2020.

Το σχόλιο του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Δυτικού Βερμίου μπορείτε να δείτε εδώ.

Συνέντευξη στο Antennes FM 93,6: το παραμύθι για "το τρένο της Καλαμπάκας" (3/9/2024)

Συνέντευξη στον Χρήστο Νατσούλη, στο Ράδιο ΑΝΤΕΝΝΕΣ 93,6 Καστοριάς, του ανεξάρτητου συμβούλου ενεργειακών θεμάτων, τέως διευθυντή μεταλλευτικών μελετών και έργων της ΔΕΗ Δρ Χρήστου Ι. Κολοβού, με αφορμή το άρθρο "Χαρείτε, σωθήκαμε! Έρχεται το τρένο της Καλαμπάκας".

Τη συζήτηση μπορείτε να παρακολουθήσετε στο πιο πάνω βίντεο. 

Χαρείτε, σωθήκαμε! Έρχεται το τρένο της Καλαμπάκας! (Άρθρο)

Για τους νεότερους, που δεν ξέρουν, η σιδηροδρομική σύνδεση της Κοζάνης με την Καλαμπάκα είχε μισοκατασκευαστεί προπολεμικά: είχαν γίνει χάραξη, κατασκευή της υποδομής, σκυροδέτηση, πετρόκτιστα κτήρια για ενδιάμεσους σταθμούς. Μετά ήρθαν η Κατοχή κι ο Εμφύλιος και το έργο εγκαταλείφθηκε, οι πέτρες των κτηρίων λεηλατήθηκαν για νεότερες κατασκευές. Έκτοτε «το τρένο της Καλαμπάκας» αποτελεί κάτι σαν σύντομο ανέκδοτο, όταν θέλουμε να δηλώσουμε κάτι στη σφαίρα της φαντασίας.

Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), κάθε Σεπτέμβριο, ο εκάστοτε πρωθυπουργός τάζει λαγούς με πετραχήλια και τα αποτελέσματα του ταξίματος καταλήγουν να τσουρουφλίζουν την τσέπη μας. Η φετινή ΔΕΘ δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς πριν λίγες ημέρες η κυβέρνηση εμφάνισε τον ιστότοπο erga.gov.gr, με τα Περιφερειακά Σχέδια Ανάπτυξης: για τη Δυτική Μακεδονία μας τάζουν «350+ κρίσιμα έργα ύψους 3,7 δις €».

Ε, εδώ είναι που θυμόμαστε τη ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου τη δεκαετία του 1960: «Όταν οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι δυστυχούν!». Τη δυστυχία στη Δυτική Μακεδονία ήδη την κατέγραψε η απογραφή του 2021: η μόνη Περιφέρεια με 10,3% μείωση πληθυσμού, με τους νέους να φεύγουν για να εξασφαλίσουν την επιβίωση. Ανεργία και κακοπληρωμένες δουλειές, που δεν μπορούν να στηρίξουν δημιουργία οικογενειών και οικονομικό κύκλο στην περιοχή, αυτά είναι τα αποτελέσματα της άρον-άρον απολιγνιτοποίησης. Ακριβώς όπως τα είχε προβλέψει Ομάδα Εργασίας του ΤΕΕ, σε ημερίδα τον Ιανουάριο 2020.

Δυστυχώς η πραγματικότητα που βιώνουμε είναι πως το Σεπτέμβριο 2019 ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε απολιγνιτοποίηση για το 2028 και «στα μουλωχτά» η ΔΕΗ θέλησε να την κάνει τον Αύγουστο 2021, προκειμένου να καίει φυσικό αέριο. Παραλίγο έτσι να καταστρέψει τη χώρα, καθώς το καλοκαίρι 2022 το φυσικό αέριο έγινε εξωφρενικά ακριβό κι ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να ανακοινώσει «επιστροφή στο λιγνίτη». Αντί για «επιστροφή» είδαμε δισεκατομμύρια επιδοτήσεων τους παρόχους ηλεκτρισμού, εξαγωγή λιγνίτη στους Σκοπιανούς και εισαγωγή λιγνιτικού ρεύματος απ’ τα Σκόπια. Παρόλο που το φυσικό αέριο έχει σήμερα περίπου διπλάσια τιμή απ’ τα χρόνια προ «πανδημίας».

Το μεγαλύτερο απ’ τα «350+ έργα», με προϋπολογισμό 550 εκατομμύρια ευρώ, είναι το τρένο της Καλαμπάκας! Μάλιστα τάζουν την «κατασκευή μιας νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής μήκους 96 χλμ., με ταχυτ. 160 km/h, αμφίδρομη σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση και ηλεκτροκίνηση που θα συνδέει την Καλαμπάκα με την Κοζάνη». Αυτοί που τάζουν είναι ακριβώς οι ίδιοι που έτρεξαν να μας πείσουν πως «στα Τέμπη υπήρχε τηλεδιοίκηση», πως κανείς δεν έδωσε οδηγία να αφαιρεθούν άρον-άρον χώματα απ’ τον τόπο της μαζικής δολοφονίας μαζί με ανθρώπινα υπολείμματα, κανείς δεν έτρεξε να δημοσιεύσει χαλκευμένες συνομιλίες των σιδηροδρομικών, κανείς δεν φρόντισε ...