Το απόγευμα της Παρασκευής 13/6/2025 έγινε στη
Θεσσαλονίκη κοινή εκδήλωση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και του
Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) με τίτλο "Η Πρόκληση της Ενέργειας: Κόστος και
Ανταγωνιστικότητα της Βιομηχανίας". Κύριος ομιλητής επρόκειτο
να είναι ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου. Ένα
έκτακτο ΚΥΣΕΑ, λόγω του βομβαρδισμού του Ιράν από το Ισραήλ, τον κράτησε στην
Αθήνα κι ο Υπουργός συνδέθηκε για λίγο μέσω zoom, χωρίς να πει κάτι σχετικό με
την εκδήλωση. Όταν στην εισαγωγική ομιλία ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ αναφέρθηκε σε
ακριβή ενέργεια για τη βιομηχανία με απούσα την κυβέρνηση από τις εξελίξεις,
μόνο τότε θεώρησε ο Υπουργός πως έπρεπε να παρέμβει για να πει "να, εδώ
είμαι, για ποια απούσα κυβέρνηση αναφέρεστε". Έκτοτε τον χάσαμε. Είχα
ετοιμάσει 1-2 ερωτήσεις για τον Υπουργό, αλλά δεν μπόρεσα να τις θέσω.
Στην εκδήλωση υπήρχε πάνελ συζήτησης. Μετά τη
συζήτηση ακολούθησαν 3-4 ερωτήσεις-παρεμβάσεις, οπότε έθεσα προς το πάνελ τα
πιο κάτω (σε ελεύθερη απόδοση όπως περίπου τα θυμάμαι, αν δημοσιευθεί βίντεο
της εκδήλωσης, θα παραθέσω το ακριβές απόσπασμα):
"Λέγομαι Χρήστος Κολοβός κι
είμαι τέως Διευθυντικό στέλεχος στο τέως Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.
Δεν αντιλαμβάνομαι για ποιο λόγο η βιομηχανία διαμαρτύρεται για ακριβή
ενέργεια. Την άνοιξη του 2012 είχε δημοσιευθεί ο Οδικός Χάρτης 2050 και εκεί
υπήρχε διάγραμμα που έδειχνε πως τα τιμολόγια του ηλεκτρισμού θα αυξάνονται
σταθερά μέχρι το 2030, ενώ το κόστος δικτύων ηλεκτρισμού θα αυξάνεται σταθερά
μέχρι το 2042 (αν το θυμάμαι σωστά). Από το 2012 έχουν δημοσιευθεί πάνω από
1200 σελίδες "Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια & το Κλίμα", αλλά
τέτοιο διάγραμμα, που να δείχνει την εξέλιξη των τιμολογίων, δεν μας
ξαναέδειξαν.
Οι αιτίες της ακρίβειας; Τον
Οκτώβριο 2010 ο τότε Υφυπουργός Ενέργειας Μανιάτης, του Πασοκ, θυμίζω πως τον
Απρίλιο 2010 είχαμε μπει στο ΔΝΤ και στο 1ο μνημόνιο, πήγε στη Βουλή κι
ανακοίνωσε την αντικατάσταση του 100% των λιγνιτικών μονάδων με μονάδες φυσικού
αερίου. Το 2012 ήταν η τελευταία χρονιά που ο λιγνίτης είχε σημαντική συμμετοχή
στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής κι από τότε η συμμετοχή του διαρκώς μειώνεται. Το
2019 ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει απολιγνιτοποίηση για το 2028, αλλά το
Φεβρουάριο 2021 η ΔΕΗ είχε ζητήσει με επιστολή απόν ΑΔΜΗΕ το κλείσιμο των
λιγνιτών για τον Αύγουστο 2021. Ωστόσο, στις αρχές καλοκαιριού του 2021 ένα
Γερμανικό think tank, ο επικεφαλής του οποίου έγινε Υφυπουργός Ενέργειας στην
κυβέρνηση Σολτς, δημοσίευσε μια έκθεση για το πώς το "πράσινο"
υδρογόνο, από εργοστάσια ηλεκτρόλυσης με ΑΠΕ, θα γίνει ανταγωνιστικό ως προς το
"γκρι" και το "μπλε" υδρογόνο από φυσικό αέριο. Ακριβώς
τότε ξεκίνησε η άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού
και απ' τον Οκτώβριο 2021, πολύ πριν την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, η
κυβέρνηση ξεκίνησε να επιδοτεί τους παρόχους ηλεκτρισμού. Η τιμή του αερίου
συνέχισε ν' ανεβαίνει κι εκτοξεύθηκε τον Ιούνιο 2022, μετά την τραγική
οδηγία της Κομισιόν να γεμίσουν μέχρι 1/11/2022 στο 90% οι αποθήκες αερίου της
ΕΕ, σε μια αγορά που είχε στενότητα προσφοράς, αφού δεν υπήρχε διαθέσιμο το
Ρωσικό φυσικό αέριο.
Ακριβώς τότε ο πρωθυπουργός
ανακοίνωσε διπλασιασμό της λιγνιτικής παραγωγής και θυμάμαι την Καθημερινή να
λέει πως θα δουλεύουν στο φουλ επτά λιγνιτικές μονάδες. Κι ήταν πάλι ο
πρωθυπουργός, που μας είπε πως το 2022 πληρώσαμε επτά δισεκατομμύρια για εισαγωγές
φυσικού αερίου, λεφτά που δεν τα έχουμε, ενώ φυσιολογικά πληρώναμε ένα
δισεκατομμύριο. Τώρα λοιπόν, που έχουμε την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, η τιμή
του πετρελαίου αυξήθηκε 15% σε δυο μέρες και η διαγραμματική εικόνα δείχνει
ετοιμασία για την 4η πετρελαϊκή κρίση με τιμές που είχαμε δει το 2008, δεν θα
πρέπει να βάλουμε τις λιγνιτικές μονάδες σε λειτουργία; Θέλουμε το 0,6% CO2,
που εκπέμπει η Ελλάδα, να το κάνουμε 0,55%, που είπε κι ο κ. Πετροπουλέας;
(σημ.: στην παρουσίασή του ανέφερε πως η ΕΕ είναι υπεύθυνη για το 6% των
εκπομπών CO2 παγκοσμίως και κανείς δεν μιλά για το υπόλοιπο 94%), Έχουμε
μονάδες πολύ πιο νέες απ' τις χώρες των Βαλκανίων, που είναι 47 ετών, ο ΑΗΣ
Αγίου Δημητρίου 5 μπήκε σε λειτουργία το 1997, ο ΑΗΣ Μελίτης το 2003, αλλά τον
κρατάμε κλειστό και στέλνουμε το λιγνίτη στα Σκόπια. Δεν θα πρέπει λοιπόν να
μείνουν ανοικτές οι λιγνιτικές μονάδες, για την ενεργειακή ασφάλεια της
χώρας;"
Η μόνη απάντηση από το πάνελ
συζητητών ήρθε από τον Πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ, για την αναγκαιότητα το να μείνει
ανοικτή η Πτολεμαΐδα 5.
